Page 38 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_Γ' Λυκείου

38
Να απαντήσετε στα εξής ερωτήματα: α) Ποιοι είναι οι λόγοι για τους οποίους ο πομπός
επιλέγει την επίθεση στο ήθος του αντιπάλου; β) Θεωρείτε σωστή αυτήν την τακτική; γ) Νομίζετε
ότι είναι επιτρεπτό σε ορισμένες περιπτώσεις να ασκείται κριτική στον χαρακτήρα και στην
ιδιωτική ζωή του αντιπάλου;
VΙ . ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΥΘΕΝΤ ΙΑ
Πολύ συχνά στον λόγο συναντάμε αναφορές σε γνώμες και ρήσεις σημαντικών προσώπων από
τον χώρο της επιστήμης, της διανόησης και του πολιτισμού ή ακόμη ρήσεις αρχαίων σοφών. Οι
ρήσεις αυτές μπορεί να παρατίθενται αυτούσια, με τη δήλωση του ονόματος του ειδικού και
τη χρήση εισαγωγικών. Είναι δυνατόν, όμως, να αποδίδεται νοηματικά η άποψη, με τη δήλωση
του ονόματος του ειδικού και χωρίς τη χρήση εισαγωγικών. Ο τρόπος αυτός της πειθούς λέγεται
επίκληση στην αυθεντία.
Τα μέσα που χρησιμοποιεί ο πομπός, ακολουθώντας αυτόν τον τρόπο πειθούς, είναι: γνώμες
ειδικών / επιστημόνων, απόψεις ανθρώπων των γραμμάτων και του πολιτισμού, γνωμικά,
παροιμίες, αποφθέγματα, φράσεις της λαϊκής σοφίας, ρήσεις αρχαίων σοφών, εδάφια από
γραπτά κείμενα.
Για παράδειγμα:
ΟΠιερΠάλοΠαζολίνι είπε ότι η τηλεόρασηέχει τεράστιαευθύνηστομούδιασμα τωνπνευματικών
και ηθικών ικανοτήτων των σύγχρονων ανθρώπων, επειδή είναι όργανο εξουσίας και καθαυτό
εξουσία η ίδια.
Χρήσιμηπληροφορία: Ηεπίκλησηστηναυθεντίαχρησιμοποιεί ταίδιαμέσαμετα παραθέματα/
μαρτυρίες που αποτελούν μια μορφή των τεκμηρίων του τρόπου πειθούς της επίκλησης στη
λογική . Γι’ αυτό, όταν συναντάμε στο κείμενο το ερώτημα: «Ποιους τρόπους πειθούς και μέσα
χρησιμοποιεί ο πομπός;», πρέπει να αναφέρουμε και τις δύο περιπτώσεις.