Page 33 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_Γ' Λυκείου

33
Ι Ι . ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΣΤΟ ΣΥΝΑΙ ΣΘΗΜΑ
Πολλές φορές, όταν προσπαθούμε να εξωθήσουμε κάποιον σε μια συγκεκριμένη απόφαση ή
ενέργεια, δεν αρκεί η επίκληση στη λογική του δέκτη με την αποδεικτική ισχύ των επιχειρημάτων
και των τεκμηρίων. Χρειάζεται να προκαλέσουμε τα ανάλογα συναισθήματα, να φορτίσουμε
συγκινησιακά τον δέκτη, ώστε να συμφωνήσει σε όσα του προτείνουμε. Σε αυτήν την περίπτωση,
χρησιμοποιούμε την επίκληση στο συναίσθημα. Με την επίκληση στο συναίσθημα επιχειρείται,
δηλαδή, να ευαισθητοποιηθεί ο δέκτης για το σοβαρό πρόβλημα που θίγεται, να βιώσει
συναισθήματα ενοχής, ντροπής, φόβου, δυσπιστίας, απογοήτευσης κ.λπ. ή χαράς, ικανοποίησης,
θάρρους, εμπιστοσύνης, ενθουσιασμού κ.λπ., ούτως ώστε να ανησυχήσει, να προβληματιστεί,
να κινητοποιηθεί, να παρακινηθεί, να ενεργήσει ανάλογα, να … (στόχος του πομπού).
Ο πομπός, αναφερόμενος στο συναίσθημα του δέκτη, λαμβάνει υπόψη του:
– σε ποιους απευθύνεται, δηλαδή τη φυσιογνωμία του δέκτη.
– τη διάθεσή τους, δηλαδή τη συγκεκριμένη συναισθηματική κατάσταση.
– τα αίτια που προκαλούν κάποιο συναίσθημα.
Τα μέσα που χρησιμοποιεί ο πομπός, ακολουθώντας αυτόν τον τρόπο πειθούς, είναι:
• Περιγραφή (π.χ. Ο πολιτικός περιγράφει παραστατικά την έκταση , τον παλμό και τη
συμμετοχή μιας πολιτικής συγκέντρωσης του κόμματός του, για να προκαλέσει ενθουσιασμό
και αυτοπεποίθηση στους οπαδούς του, ανησυχία και ανασφάλεια στους πολιτικούς
αντιπάλους).
• Αφήγηση (π.χ. Ο δικηγόρος υπεράσπισης αφηγείται τα δραματικά γεγονότα που οδήγησαν
τον ανήλικο στην διάπραξη της κλοπής, για να προκαλέσει τη συμπάθεια και τον οίκτο των
δικαστών).
• Χιούμορ (π.χ. Ο καθηγητής στην τάξη αντιμετωπίζει με χιούμορ μια μικρή «παρεκτροπή»
κάποιου μαθητή, για να εκτονώσει την ένταση και να εξασφαλίσει θετικό κλίμα) .
• Ειρωνεία. Η ειρωνική αντιμετώπιση, όταν είναι διακριτική, «λεπτή» και δεν ενοχλεί,
συμβάλλει στην υποτίμηση του αντιπάλου (π.χ. Ο πολιτικός της αντιπολίτευσης αναφέρεται
περιπαιχτικά στο «τεράστιο έργο της κυβέρνησης» και στην «εμπειρία των στελεχών της»,
για να αποκαλύψει την απουσία έργου και την απειρία).