Page 31 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_Γ' Λυκείου

31
Για παράδειγμα: Η χρήση ναρκωτικών οδηγεί στον θάνατο.
Αξιολόγηση: Εδώ η επαγωγή είναι ατελής, γιατί η αιτία (η χρήση ναρκωτικών) είναι δυνατόν να
οδηγήσει στον θάνατο (επαρκής αιτία), αλλά αυτό δεν είναι βέβαιο (μη αναγκαία αιτία για την
πρόκληση του αποτελέσματος).
Συλλογισμός με αναλογία. Εδώ ερευνούμε κατά πόσον οι ομοιότητες, οι οποίες προβάλλονται
ανάμεσα στα αντικείμενα που παραλληλίζονται, είναι σχετικές με το θέμα και επαρκείς.
Αν η αναλογία είναι κυριολεκτική, προσέχουμε κατά πόσον οι ομοιότητες των συγκρινόμενων
αντικειμένων είναι επαρκείς σε αριθμό και σχετικές με το θέμα (π.χ. Σύγκριση ενός δικαστή με
τον Πόντιο Πιλάτο).
Αν η αναλογία είναι μεταφορική, πρέπει να ελεγχθεί κατά πόσον έχει την αποδεικτική αξία
ενός λογικού επιχειρήματος. Συνήθως, όταν η μεταφορική αναλογία χρησιμοποιείται στη θέση
λογικού επιχειρήματος, μας οδηγεί πάντα σε λογικό σφάλμα, άρα έχουμε ατελή επαγωγή (π.χ. Το
ποδόσφαιρο είναι σαν τη ζωή).
Μπορείτε τώρα να αξιολογήσετε τα παρακάτω επιχειρήματα που αναπτύσσονται με την
επαγωγική συλλογιστική πορεία. Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. Για να απαντήσετε, θα
ακολουθήσετε τα εξής βήματα: Πρώτα θα εντάξετε τον επαγωγικό συλλογισμό σε μια από τις
μορφές/είδη του (γενίκευση, αίτιο-αποτέλεσμα, αναλογία). Μετά θα εφαρμόσετε τα βοηθητικά
στοιχεία της αξιολόγησης της συγκεκριμένης μορφής του επαγωγικού συλλογισμού. Τέλος θα
διατυπώσετε τη θέση σας, αν, δηλαδή, πρόκειται για τέλεια ή ατελή επαγωγή.
1. Οι πολιτικοί είναι αγενείς. Σε μία υπόθεσή μου ένας πολιτικός μού φέρθηκε αγενέστατα.
2. Η πολιτική θυμίζει λίγο πολύ εμπόριο. Πουλάς υποσχέσεις και αγοράζεις ψήφους.
3. Ό,τι μας προσφέρει σήμερα ένας Υπολογιστής Πολυμέσων, στις αρχές του αιώνα (και για
χιλιάδες χρόνια πριν), μας χάριζε μόνον ένας πολυτάλαντος παππούς ή μια γιαγιά: κρατά
λογαριασμό στις δουλειές του σπιτιού, λύνει απορίες, βοηθά στο γράψιμο, αφηγείται
όμορφες ιστορίες, λέει τραγουδάκια και -κυρίως- προσαρμόζει με προθυμία την τεράστια
σοφία του στα μέτρα του κάθε εγγονιού.
4. Όλα τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας οφείλονται αποκλειστικά στην κακή διαχείριση
της πολιτικής εξουσίας.
5. Μελέτησα πιο πολύ από τους άλλους. Άρα, θα πάρω πιο καλό βαθμό από όλους.