52
στοιχεία για τις βιολογικές και άλλες συνέπειες που μπορεί να προκαλέσει η
μεταβολή ή η καταστροφή που συντελείται. Όλα αυτά είναι σωστά· σκοπεύουν, όμως,
στο «τέλος», όχι στην αιτία του κακού.
Νομίζω πως η αιτία βρίσκεται στη βάση της κοινωνικής μας δομής: Θέλω να πω,
η αιτία υπάρχει στην τάση του αλόγιστου και ανεξέλεγκτου ιδιωτικού πλουτισμού,
που έχει θέσει μοναδικό σκοπό του την πραγμάτωση του υλικού κέρδους. Είναι πολύ
εύκολη η διαπίστωση της αλήθειας αυτής· το φυσικό τοπίο μεταμορφώνεται: α) από
τις βιομηχανικές μονάδες που χρειάζονται τα φυσικά στοιχεία ως πρώτη ύλη, β) από
τις βιομηχανικές μονάδες που χρειάζονται τα φυσικά στοιχεία (θάλασσα, ποταμούς
κ.λπ.), για να απαλλαγούν με τον πιο οικονομικό τρόπο από τα περιττά υλικά της
βιομηχανικής κατεργασίας, γ) από τις επιχειρήσεις που οικοδομούν τις μεγάλες
ξενοδοχειακές μονάδες και δ) από κάθε ιδιώτη που θέλει να αποκομίσει το μέγιστο
κέρδος από τον χώρο που του ανήκει ως ιδιώτη. Εδώ μπορεί και πρέπει να προστεθεί
κάτι πολύ σημαντικό. Και στις τέσσερις αυτές κατηγορίες έχουν εισχωρήσει και
εισχωρούν ολοένα πιο έντονα «πρόσωπα», νομικά και φυσικά, που δεν ανήκουν στο
εθνικό σύνολο της χώρας μας, γεγονός που επιτείνει την αλλοτρίωση της εθνικής
περιουσίας σε πολλαπλάσιο βαθμό.
Αν αυτές οι αντικειμενικές διαπιστώσεις δεν μπορούν να αμφισβητηθούν, τότε
προκύπτουν με λογική συνέπεια τα επόμενα συμπεράσματα: 1) Καμιά «αισθητική» ή
άλλη αγωγή δεν μπορεί να αποτελέσει βάση για τη θεραπεία του. 2) Είναι αδύνατο
να επιδιώκεται η «μεγιστοποίηση» (για να χρησιμοποιήσω τον κακό αυτό οικονομικό
όρο) του οικονομικού κέρδους μιας «επενδύσεως» και ταυτόχρονα να παρακωλύεται
αυτή από παράγοντες που την αντιστρατεύονται. 3) Είναι αδύνατο η επιδίωξη του
ατομικού συμφέροντος να μην έρχεται σε σύγκρουση με το συμφέρον του κοινωνικού
συνόλου. 4) Είναι αδύνατο στο κράτος, που πρέπει να αποτελεί την πολιτική έκφραση
του εθνικού συνόλου, να ελέγξει τις ιδιωτικές αυτές τάσεις για κέρδος, όταν θεσμικά
τις κατοχυρώνει και προγραμματικά τις ενισχύει, πιστεύοντας πως έτσι θεμελιώνει
και προωθεί την οικονομική ανάπτυξη του τόπου. 5) Είναι αδύνατο να ελεγχθεί και να
περιοριστεί το κακό με αποσπασματικά και περιπτωσιακά μέτρα, όταν δεν υπάρχει
συνολικό εθνικό πρόγραμμα που να συνθέτει όλα τα δεδομένα, και τα οικονομικά και
τα πολιτιστικά, με κριτήριο το συμφέρον του συνόλου και αυτό όχι βραχυπρόθεσμα,
αλλά με μακροχρόνιες προοπτικές, που να υπερβαίνουν την εφήμερη χρονική διάρκεια
μιας γενιάς.
Δεύτερο, λοιπόν, συμπέρασμα που προκύπτει από τα προηγούμενα συμπεράσματα
είναι ότι το «πρόβλημα του περιβάλλοντος κ.λπ., κ.λπ.» δεν είναι ούτε πρόβλημα
I...,42,43,44,45,46,47,48,49,50,51 53,54,55,56,57,58,59,60,61,62,...192