Page 172 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_A' Λυκείου

172
περίοδο, υπάρχει ο μεγάλος κίνδυνος να την αντιμετωπίσουμε σαν κάτι που το κύριο
χαρακτηριστικό του είναι ότι πρέπει να περάσει και να τελειώσει... σαν αρρώστια.
Γιατί μεταβατικές είναι και άλλες εποχές και ηλικίες. Π.χ. η εποχή που το μωρό
μαθαίνει να μιλάει, να περπατάει, όταν μαθαίνει να λέει «όχι», όταν αρχίζει σχολείο.
Σπάνια, όμως, χαρακτηρίζονται αυτές οι εποχές ως μεταβατικές. Αντιθέτως, με το να
επιμένουμε ότι η εφηβεία είναι «πέρασμα», μπορεί να ξεχάσουμε ότι είναι μια εποχή
μεγάλη, σοβαρή, με δική της οντότητα, άξια προσοχής και μελέτης.
Η εφηβεία έχει τις ρίζες της στην παιδική ηλικία και είναι μια συνέχεια της·
συγχρόνως αντιστοιχεί σε διακοπή μιας ως τώρα ήρεμης βιολογικής και ψυχολογικής
ανάπτυξης. Είναι μια εποχή κατά την οποία δραστικές, βιολογικές, ψυχολογικές,
πνευματικές και κοινωνικές αναδιοργανώσεις πρόκειται να συμβούν. Είναι μια εποχή
γεμάτη αντιφάσεις. Μια εποχή γεμάτη ζωντάνια και δράση και ενέργεια, γεμάτη
ηρωισμό και ρομαντισμό και ιδεολογίες, γεμάτη ακεφιές και αδράνεια και υπνηλίες
και επαναστάσεις, γεμάτη αντιρρήσεις, αντιδράσεις.
Παράλληλα αρχίζουν ν’ αλλάζουν όλες σου οι πνευματικές ιδιότητες. Τώρα αρχίζεις
να «σκέπτεσαι» για τις σκέψεις σου, ανακαλύπτεις αφηρημένες έννοιες, «δημοκρατία,
ελευθερία, δικαιοσύνη». Όλα αυτά γίνονται, ενώ ψυχολογικά ξεκινάει μια καινούργια
αναδιοργάνωση. Τώρα αρχίζει «το ξαναδούλεμα» παλιών θεμάτων. Τώρα πρέπει
να γίνει μια ψυχολογική ανακατάταξη, για να αποκτήσει ο έφηβος τη δικιά του
προσωπικότητα και ταυτότητα: την καινούργια συναισθηματική, πνευματική και
κοινωνική του οντότητα. Πρέπει να βρει καινούργιες λύσεις, ας πούμε, ψυχολογικά,
πρέπει να αγαπήσει καινούργιους ανθρώπους, να βρει καινούριες συντροφιές,
καινούριες ιδεολογίες, πρέπει να βρει κάποιο σκοπό στη ζωή του. Μεγάλη δουλειά.
Κολοσσιαία. Συχνά μας το λένε οι έφηβοι: «Θέλω να βρω τον εαυτό μου» ή λένε:
«είμαι αυτό που είμαι»· και επειδή συχνά υπονοείται ή εκφράζεται το «κι αν σ’ αρέσει»,
μας θυμώνει και δεν ακούμε ότι είναι σαν να λέει «ψάχνω να με βρω». Αυτός λέει
«αγωνίζομαι να με καθαρίσω» και μεις απορούμε πώς το δεκάχρονο παιδί που ξέραμε
χτες, που ήταν υπάκουο και ήρεμο, ξαφνικά σηκώνει παντιέρα.
Το πώς θα την αντιμετωπίσει ο κάθε έφηβος, εξαρτάται από τη γενετική του
ιδιοσυστασία, από την παιδική του ζωή, από την ποιότητα των σχέσεων που έχει με
την οικογένεια του, από προηγούμενες εμπειρίες του, από τους τρόπους άμυνας που
έχει αναπτύξει, από τις δυνάμεις και αδυναμίες του, από τον πολιτισμό μέσα στον
οποίο μεγαλώνει, τις κοινωνικές, οικονομικές και πνευματικές συνθήκες μέσα στις
οποίες ζει. Δεν έγιναν ξαφνικά τα πρώην υπάκουα, ευγενικά μας παιδιά, παλιόπαιδα.
Διαφωνούν απλώς με τα περισσότερα από αυτά που λέμε και αντιπροσωπεύουμε ως