Page 177 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_A' Λυκείου

177
γεγονός. Η πολυκατοικία δεν είναι ψυχικό γεγονός. Είναι μια έκφραση ψυχρής
αριθμητικής, ένα στατικό συγκρότημα, που, μολονότι, καθώς σημείωσα ήδη, συχνά
απογειώνεται, δεν προσφέρει την εντύπωση του φτερού. Για τούτο και οι πολιτείες,
που θέλουν να διατηρήσουν την παράδοσή τους, το ύφος τους, το χρώμα τους, την
εξορίζουν στα κράσπεδά τους, στα περίχωρά τους, σε καινούριες γειτονιές. Εμείς,
αλλοπρόσαλλοι πάντα και καινοθήρες, και όπου υπάρχει κάποια παράδοση, δηλαδή,
κάποιος εσωτερικός χώρος, κάποια σύνδεση με τον ιστορικό εαυτό μας, φυτεύουμε
κατάστηθά της κακόγουστα χτίσματα και καταστρέφουμε κάθε δυνατότητα
εναρμόνισης των νέων μορφών με τα σταθερά αισθητικά δεδομένα.
Το σπίτι είναι ένα αντιφέγγισμα του εσωτερικού ανθρώπου. Το σπίτι έχει ρίζες.
Μιλούμε για ένα γερό, καλοχτισμένο σπίτι, όχι για την παράγκα, που επουλώνει τις
ανοιχτές πληγές. Το σπίτι προσφέρει το αίσθημα της βεβαιότητας, της ασφάλειας.
Είναι ένα άσυλο, ένα καταφύγιο της προσωπικής ζωής. Μέσα στο σπίτι κατοικούν
οι πρόγονοι, διατηρείται η συνέχεια της γενιάς, οι κάμαρές του γεμίζουν θύμηση, το
κάθε αντικείμενο έχει την Ιστορία του. Ή πολυκατοικία υπηρετεί την προχειρότητα,
την υλική ανάγκη, ανήκει στον καλπασμό του καιρού. Δεν ανταποκρίνεται στα βασικά
αιτήματα της προσωπικής ζωής. Η πολυκατοικία είναι σταυροδρόμι, είναι τρίστρατο,
αγορά, δημόσιος χώρος. Προσφέρει μερικές, και σημαντικότατες, βέβαια, βιοτικές
ανέσεις και δυσκολεύει, από την άλλη πλευρά, την ανάσα. Ο ένοικος δεν την εξουσιάζει,
της παραδίνεται. Γίνεται ένας δεσμώτης. Αισθάνεται πως είναι υποχρεωμένος να
κυκλοφορεί σ’ έναν απέραντο κομματιασμένο χώρο, όπου δεν έχει το δικαίωμα να
υπάρξει έξω από μερικά τετραγωνικά μέτρα. Αν θελήσει να κάμει μερικά βήματα,
θα προσκρούσει σ’ ένα τοίχο. Αν αλλάξει κατεύθυνση, θα προσκρούσει σ’ άλλο τοίχο.
Υπάρχει παντού το αδιέξοδο.
Η έκφραση «άλλοι καιροί, άλλα τραγούδια» έχει την αντίζυγή της: «άλλοι καιροί,
άλλα σπίτια». Και «άλλα σπίτια» σημαίνει «άλλοι άνθρωποι». Το σημερινό σπίτι τ’
ονόμασαν «κέντρο διερχομένων». Και το ονόμασαν πολύ σωστά. Είναι ένα δωμάτιο
ξενοδοχείου, επιπλωμένο, διευθετημένο και κατά τον τρόπο του ξενοδοχείου. Δεν
είναι καμωμένο, για να στεγάζει μια οικογενειακή ζωή, για να δημιουργεί ατμόσφαιρα
οικειότητας. Αλλά για να γίνεται ένας «σταθμός πρώτων βοηθειών» σε ανθρώπους
βιαστικούς, που χρειάζονται έναν τόπο να κοιμηθούν, να πλυθούν, να εναποθέσουν
τον ιματισμό τους και να πάρουν το πρωινό τους, καμιά φορά και το μεσημεριανό
τους, ποτέ όλα τα γεύματα του εικοσιτετράωρου. Γιατί το βράδυ, που θα το ένιωθαν,
που θα το ζούσαν το σπίτι, συνηθίζουν να βρίσκονται έξω.