Page 160 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_A' Λυκείου

160
και έξυπνο πνευματικά, δείχνοντάς μας διαμέσου της εικόνας την άλλη, αθέατη
πραγματικότητα, την πραγματικότητα της ψυχής, του λόγου που αυτή γεννά. Πόσα,
όμως, εκατομμύρια συνειδήσεις χάθηκαν ώς τώρα εξαιτίας του κινηματογράφου, που,
επιτέλους, δεν τον είχαμε και στο σπίτι μας!
Η τηλεόραση, τα «κόμικς», τα «σλάιντς» βρίσκονται μέσα στο σπίτι και βυθίζουν την
οικογένεια σε σιωπή. Οι ψυχές ναρκώνονται και, ενώ οι άνθρωποι συζούν, δεν μπορεί
ποτέ να ανακαλύψει η μια την άλλη. Αν συντελούνταν αυτή η ανακάλυψη, τότε θα
άρχιζε η ζωοποίηση του λόγου. Και δε θα ’χανε, φυσικά, η εικόνα την αξία της, αλλά η
αξία αυτή θα ήταν βοηθητική και όχι τυραννική, όπως έγινε σήμερα. Τότε η φαντασία
του ανθρώπου θα ξανάνθιζε και με το λόγο θα ξανάπλαθε την πραγματικότητα.
[Κ. Τσιρόπουλος, Η μαρτυρία του ανθρώπου, Αθήνα 31968, σσ. 58-61. Κείμενο συντομευμένο]
Γλώσσα και έθνος
Η γλώσσα, που κάθε λαός έχει διαμορφώσει, ήταν πάντα και είναι ο άξονας που γύρω
του στρέφεται ο εθνικός βίος. Οι ιστορικοί λαοί έζησαν και κινήθηκαν στο στίβο
της ιστορίας προπαντός ως ομόγλωσσες ομάδες. Βέβαια, η φυλετική ομογένεια δε
συμπίπτει απόλυτα πάντοτε με τη γλωσσική. Κάθε λαός μπορεί να έχει, στα κράσπεδα
συνήθως της γεωγραφικής συνοχής του, και λίγους αλλοφύλους ομόγλωσσους ή
ομοφύλους αλλόγλωσσους, χωρίς, όμως, αυτό να εμποδίζει το συνολικό ταυτισμό της
εθνικής φυσιογνωμίας με τη γλωσσική. [...]
Η σημερινή Ελλάδα υπάρχει ως έθνος και ως κράτος χάρη στο γεγονός ότι ο λαός
της μιλά ελληνικά. Αν η ελληνική γλώσσα είχε χαθεί και εδώ κάτω, όπως χάθηκε
στη Β. Βαλκανική, όπου εκτεινόταν παλαιότερα, είναι αυτονόητο ότι εμείς σήμερα
θα ήμασταν πολίτες ενός κράτους νοτιοσλαβικού ή αλβανικού. Η κοινή γλώσσα
συντήρησε τη συνοχή προς την Ελλάδα και την παντοτινή ελπίδα της ένωσης μαζί
της των τμημάτων του ελληνισμού που βρέθηκαν ή βρίσκονται έξω από τα σύνορα
της. Η Κύπρος λ.χ. και η Β. Ήπειρος δε θα είχαν μείνει προσηλωμένες στα ελληνικά
πεπρωμένα, αν είχε συμβεί να γίνουν γλωσσικά ξένες προς τον άλλον ελληνισμό.
Η σημερινή γλωσσική ομοιογένεια των χωρών του ελληνικού κράτους επικυρώνει
με τον πιο εύγλωττο τρόπο την ιστορική ελληνικότητα των κατοίκων της. Κι έτσι
η διατήρηση της ελληνικής γλώσσας σε όλη την Ελλάδα αποκτά τη βαρύτητα του
πιο συντριπτικού τεκμηρίου για την ιστορική επιβίωση του ελληνισμού. Μαζί της
και χάρη σ’ αυτήν επιζεί ιστορικά το ελληνικό έθνος. Μαζί της θα επιζήσει και στο
μέλλον, και χωρίς αυτήν, θα πεθάνει. Ύστερα από αγώνα χιλιετιών, αγώνα άγριο,