Page 171 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_Γ' Λυκείου

171
δυνατό να έχει απλούστερη μορφή, δηλαδή να περιλαμβάνει μόνο κύριες ιδέες, οι οποίες δεν
τεκμηριώνονται περαιτέρω με άλλες δευτερεύουσες ιδέες.
Συνεκτικότητα
Είναι η νοηματική συνάφεια/σχέση, ο νοηματικός δεσμός ανάμεσα στις προτάσεις, στις
περιόδους των παραγράφων, καθώς και ανάμεσα στις νοηματικές ενότητες ενός κειμένου, ώστε
ομαλά να συνδέονται και να αναπτύσσονται τα νοήματα. Αποτελεί, δηλαδή, την εσωτερική
σύνδεση των νοημάτων σε επίπεδο περιεχομένου.
Οι κυριότεροι νοηματικοί δεσμοί είναι οι εξής:
• σύγκριση / αντίθεση / εναντίωση (το δεύτερο νόημα αντιτίθεται στο πρώτο ή στα
προηγούμενα).
• αιτιολόγηση (το δεύτερο νόημα αιτιολογεί το πρώτο ή τα προηγούμενα).
• αποτέλεσμα (το δεύτερο νόημαπεριέχει τααποτελέσματα του πρώτου ή των προηγουμένων).
• διευκρίνιση (το δεύτερο νόημα επεξηγεί και αναλύει το πρώτο με τη χρήση παραδειγμάτων).
• διασάφηση / ανάλυση / επεξήγηση (περαιτέρω εξήγηση και ανάλυση του πρώτου νοήματος).
• χρονική σχέση / σειρά (τα δύο νοήματα προσεγγίζουν το φαινόμενο από διαφορετικό χρονικό
επίπεδο).
• γενίκευση (το δεύτερο νόημα επεκτείνει το περιεχόμενο του πρώτου ή των προηγούμενων).
• πρόσθεση / συμπλήρωση / έμφαση (το δεύτερο νόημα συμπληρώνει και επιτείνει την έννοια
του πρώτου).
• ταξινόμηση / διαίρεση (το κύριο νόημα ταξινομείται/διαιρείται σε επιμέρους).
• προϋπόθεση (το κύριο νόημα προϋποθέτει την ύπαρξη άλλου νοήματος).
Μεταβατική / συνδετική παράγραφος
• Επειδή η μετάβαση από τη μια θεματική ενότητα στην άλλη ενέχει τον κίνδυνο της
αποσπασματικότητας και της προβληματικής συνοχής του κειμένου, καταφεύγουμε στη
χρήση μεταβατικών παραγράφων, που συνιστούν ευδιάκριτες οπτικά συνδετικές μορφές
λόγου.
• Η μεταβατική παράγραφος δεν έχει αναπτυξιακό χαρακτήρα, αλλά αποκλειστικά συνδετικό.
Ειδικότερα, χρησιμοποιείται για τη σύνδεση θεματικών ενοτήτων (π.χ. Αιτίες + Αποτελέσματα)
και όχι για την αλληλουχία των παραγράφων. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται η λογική και
αβίαστη ροή των διανοημάτων μας.