Page 174 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_Γ' Λυκείου

174
• Διαβάζουμε προσεκτικά το επιχείρημα και επισημαίνουμε το αδύνατο σημείο της
επιχειρηματολογίας του. Συνθέτουμε μια παράγραφο στην οποία είναι εμφανή τα συνθετικά
της τμήματα (Θεματική περίοδος - Σχόλια ή λεπτομέρειες - Κατακλείδα).
• Αρχικάπαραθέτουμε την προς ανασκευήθέση και αμέσως μετάδιατυπώνουμε την προσωπική
μας άποψη/θέση. Για παράδειγμα: Ο συγγραφέας ισχυρίζεται… Η άποψη του συγγραφέα
είναι…
• Στη συνέχεια, αιτιολογώντας την προσωπική μας άποψη/θέση, αντικρούουμε την προς
ανασκευή θέση. Για παράδειγμα: Ο ισχυρισμός / Η άποψη αυτή είναι αβάσιμη, δεν έχει
αναμφισβήτητηαποδεικτικήαξία, μπορεί νααντικρουστεί, ναανασκευαστεί ήνακαταρριφθεί.
• Στο τέλος, ως πρόταση κατακλείδα, διατυπώνουμε το συμπέρασμα που προκύπτει από την
επιχειρηματολογία την οποία προηγουμένως αναπτύξαμε.
Β. Μορφοσυντακτικά φαινόμενα
Σύνδεση των προτάσεων
1. Παρατακτική Σύνδεση
• Συνδέονται ισοδύναμες προτάσεις (Κύριες + Κύριες, Δευτερεύουσες + Δευτερεύουσες όμοιες)
με τη χρήση παρατακτικών συνδέσμων: συμπλεκτικών (και, ούτε... ούτε, μήτε, μηδέ, ουδέ, κι),
αντιθετικών (αλλά, όμως, παρά, μα, ωστόσο, μολονότι, μολοταύτα, εξάλλου), διαζευκτικών (ή,
είτε-είτε), συμπερασματικών (λοιπόν, επομένως, ώστε, άρα) και επεξηγηματικών (δηλαδή).
• Οπαρατακτικός λόγος είναι λιτός, απλός, γοργός και κοφτός. Προσδίδει οικειότητα, αμεσότητα
και ζωντάνια. Ωστόσο, συχνά, δυσχεραίνει τον δέκτη να συλλάβει σε βάθος ένα μήνυμα.
2. Υποτακτική Σύνδεση
• Συνδέονται ανόμοιες προτάσεις (Κύριες + Δευτερεύουσες, Δευτερεύουσες + Δευτερεύουσες
ανόμοιες) με υποτακτικούς συνδέσμους, αντωνυμίες ή επιρρήματα (ότι, μήπως, ποιος, πότε,
επειδή, για να, ώστε, όταν, αν, εάν και, όπως κ.λπ.). [Βλ. και το βιβλίο της Β' Λυκείου].
Για παράδειγμα: Έφτασε νύχτα, γιατί ήταν πολύ αργά, όταν ξεκίνησε . Η δευτερεύουσα
πρόταση: όταν ξεκίνησε εξαρτάται από τη δευτερεύουσα πρόταση: γιατί ήταν πολύ αργά και
όχι από την κύρια.
• Η υπόταξη είναι πυκνός λόγος, καθιστά το ύφος σύνθετο και αποτελεί δείγμα υψηλού
πνευματικού επιπέδου. Ωστόσο, μερικές φορές το ύφος του κειμένου γίνεται δυσνόητο, ενώ
ενδέχεται να μαρτυρεί και μια τάση επιδειξιομανίας εκ μέρους του πομπού.