Page 102 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_Γ' Λυκείου

102
πετυχαίνεται με τη σαφή διάκριση των μερών του δοκιμίου (πρόλογος, κύριο μέρος και επίλογος)
και των επιμέρους νοηματικών ενοτήτων. Γενικότερα, με τη σωστή διάταξη του υλικού, δηλαδή
τη λογική διευθέτησή του σε όλη την έκταση του δοκιμίου, γενικά και ειδικά, μέσα σε κάθε
παράγραφο.
• Επίλογος
Στον επίλογο ο δοκιμιογράφος παρουσιάζει συμπυκνωμένα όσα έχει ήδη παραθέσει στο κύριο
μέρος. Ο επίλογος, επειδή δεν έχει αναπτυξιακό χαρακτήρα, πρέπει να είναι σύντομος και
περιεκτικός.
2. Είδη του δοκιμίου
Τα δοκίμια διακρίνονται σε δύο κατηγορίες :
• Αποδεικτικό δοκίμιο ή Δοκίμιο πειθούς (αντικειμενικό)
• Στοχαστικό δοκίμιο ή Λογοτεχνικό δοκίμιο (υποκειμενικό)
Κριτήρια ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΟ
προσεγγίζει τον επιστημονικό λόγο
ΣΤΟΧΑΣΤΙΚΟ
προσεγγίζει τη λογοτεχνία
Συγγραφέας
Κυρίαρχη η επιστημονική ιδιότητα, ο
γνωστικός εξοπλισμός.
Κυρίαρχη η ιδιότητα του λογοτέχνη,
η ευαισθησία, η φαντασία, η
υποκειμενικότητα.
Περιεχόμενο
Παρατηρήσεις, διαπιστώσεις,
επισημάνσεις, προβληματισμοί, ιδέες
του συγγραφέα. Λογικό περιεχόμενο,
αξιόπιστη, ρεαλιστική απεικόνιση της
πραγματικότητας.
Παρατηρήσεις, προβληματισμοί, ιδέες,
αλλά και εμπειρίες, υποκειμενικές
αισθήσεις, οράματα, προσωπικές
συλλήψεις και συναισθήματα του
συγγραφέα.
Βιωματικό περιεχόμενο, πλασματική
απεικόνιση της πραγματικότητας.
Οργάνωση -
Δομή
Λογική διάταξη - δόμηση του λόγου.
Τριμερής διαίρεση:
– Πρόλογος /εισαγωγή
– Κύριο μέρος / ανάπτυξη
– Επίλογος.
Συνειρμική: διαισθητική ανάπτυξη των
ιδεών. Δεν είναι εύκολο να ανιχνεύσουμε
τη σχέση θέση-απόδειξη. Ενδιαφέρει
περισσότερο η ύφανση του λόγου κι όχι η
λογική που διέπει το δοκίμιο. Η συνεκτικότητα
στηρίζεται στη συνειρμική σύνδεση των
παραγράφων. Η οργάνωση του κειμένου
δεν ακολουθεί κανόνες λογικής απόδειξης,
καθώς το βάρος πέφτει στις περιγραφές,
τις αφηγήσεις, τις μεταφορές και τις
παρομοιώσεις, που συνθέτουν ποιητικές
εικόνες.
Τρόποι
πειθούς Κυρίαρχη η επίκληση στη λογική. Κυρίαρχη η επίκληση στο συναίσθημα.