Page 51 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_A' Λυκείου

51
αποδεδειγμένα ορθή, για να καταλήξει σ’ ένα συγκεκριμένο και ειδικό συμπέρασμα. Η πορεία
της σκέψης είναι αναλυτική, επειδή έχουμε ως αφετηρία το γενικό και αφηρημένο (το όλον)
και καταλήγουμε στο ειδικό και συγκεκριμένο (τα επιμέρους). Η παραγωγική συλλογιστική
πορεία/μέθοδος φαίνεται ότι παράγει, σχεδόν πάντοτε, βέβαια και ασφαλή συμπεράσματα.
z Επαγωγικός είναι ο συλλογισμός που ξεκινά από το ειδικό και συγκεκριμένο και καταλήγει
στο γενικό και αφηρημένο. Η πορεία της σκέψης είναι συνθετική, επειδή η αλήθεια του
επιμέρους αποδεικνύει την αλήθεια του όλου. Η επαγωγική συλλογιστική πορεία/μέθοδος
οδηγεί σε πιθανά συμπεράσματα.
z Αναλογικός ονομάζεται ο συλλογισμός που ξεκινά από μια ειδική και συγκεκριμένη θέση και
καταλήγει σε ειδικό και συγκεκριμένο συμπέρασμα. Είναι ο πιο ασθενής ως προς τη δύναμη
της πειθούς, συλλογισμός, γιατί από τα επιμέρους συμπεραίνει πάλι τα επιμέρους.
z Άμεσος λέγεται ο συλλογισμός, όταν το συμπέρασμα προκύπτει από μια μόνο πρόταση/κρίση
(προκείμενη). Αντίθετα, έμμεσος λέγεται ο συλλογισμός, όταν το συμπέρασμα προκύπτει
από δύο ή περισσότερες προτάσεις/κρίσεις (προκείμενες).
Μετά από όσα μάθατε για τα είδη των συλλογισμών, να προσπαθήσετε να αντιστοιχίσετε
σωστά τους παρακάτω συλλογισμούς στη στήλη Α, ανάλογα με τα είδη τους (παραγωγικός,
επαγωγικός, αναλογικός) και από τον αριθμό των προκειμένων τους (άμεσος, έμμεσος), που
υπάρχουν στη στήλη Β.
Α Β
1. Οι χώρες με μεγάλα ποσοστά αναλφάβητων δεν αναπτύσσονται οικονομικά.
Οι περισσότερες αφρικανικές χώρες έχουν μεγάλα ποσοστά αναλφάβητων.
Αυτές οι χώρες δεν αναπτύσσονται οικονομικά.
α. παραγωγικός
β. επαγωγικός
γ. αναλογικός
1. άμεσος
2. έμμεσος
2. Οι γλωσσομαθείς έχουν μεγάλη πιθανότητα να βρουν δουλειά. Μαθαίνω
ξένες γλώσσες. Άρα είναι πιθανόν ότι θα βρω ευκολότερα δουλειά.
3. Το δελφίνι και η φάλαινα είναι θηλαστικά. Το δελφίνι και η φάλαινα ζουν στη
θάλασσα. Άρα μερικά θηλαστικά ζουν στη θάλασσα.
4. Το κινητό τηλέφωνο διευκολύνει τη ζωή μας. Το διαδίκτυο και το κινητό
τηλέφωνο είναι επιτεύγματα της νέας τεχνολογίας. Άρα, τα επιτεύγματα της
νέας τεχνολογίας βελτιώνουν την καθημερινότητά μας
5. Τα μέταλλα είναι ανόργανα. Άρα ο χρυσός είναι ανόργανο.