Page 134 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_Γ' Λυκείου

134
καθοριστικά με την ικανότητα μιας εθνικής κοινωνίας να μπορεί να ενσωματώνει
τις επιμέρους μειονότητες στο πλαίσιο μιας ενιαίας εθνικής ταυτότητας και ενός
κοινού πολιτισμικού πλαισίου. Όταν οι μειονότητες μπορούν να ενσωματωθούν στους
θεσμούς και στους κανόνες αυτού του πλαισίου, τότε παρατηρείται το φαινόμενο
της προσαρμογής των μειονοτήτων στον πολιτισμό της χώρας υποδοχής. Όταν,
όμως, το περιεχόμενο της εθνικής πολιτισμικής ταυτότητας δεν επιτρέπει αυτή
την ενσωμάτωση και τη συνύπαρξη, τότε αναδεικνύονται φαινόμενα ρατσισμού και
ξενοφοβίας. Οι περιπτώσεις αυτές της ξενοφοβίας αποδίδονται στην αύξηση της
ανεργίας του εγχώριου εργατικού δυναμικού, αιτία της οποίας θεωρείται η παρουσία
των οικονομικών μεταναστών, που καταλαμβάνουν θέσεις εργασίας με χαμηλές
αμοιβές.
Ασφαλώς, τα οικονομικά και κοινωνικά αίτια που οδηγούν στη μετανάστευση είναι
πολύ ευρύτερα. Στην πραγματικότητα, η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας της
αγοράς διαμορφώνει στο εσωτερικό των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ζώνες
«απελευθέρωσης» της αγοράς εργασίας, που συνδέονται με τη συρρίκνωση των
κοινωνικών παροχών. Σ’ αυτές τις ζώνες «ελεύθερης εργασίας» αναπτύσσονται νέες
κατηγορίες εργασίας, όπως η παράνομη, η συμπληρωματική, η οικιακή-προσωπική,
η εποχιακή. Σ’ αυτές τις κατηγορίες εργασίας, τόσο οι μισθοί όσο και οι προνοιακές
παροχές διατηρούνται σε χαμηλά επίπεδα. Σ’ αυτές τις κατηγορίες εργασίας,
διαπιστώνεται αύξηση συμμετοχής του μεταναστευτικού δυναμικού. Αυτού του
τύπου η «περιθωριοποιημένη» εργασία διαμορφώνει σταδιακά μια ευρύτερη αγορά
εργασίας ενός, αντίστοιχα, περιθωριοποιημένου –μεταναστευτικού- δυναμικού,
η οποία συνοδεύεται από την απουσία σωματείων και συνδικαλιστικών οργάνων
ελέγχου, αλλά και θεσμών κοινωνικής πρόνοιας.
Η αδυναμία ένταξης των μεταναστών -και ιδιαίτερα των λαθρομεταναστών-
στον κοινωνικό ιστό της χώρας υποδοχής οδηγεί στην αδυναμία προσαρμογής των
μεταναστών και στην υποβάθμιση των περιοχών εγκατάστασής τους. Η έλλειψη
προσαρμοστικότητας δεν οφείλεται μόνο στα διαφορετικά πολιτισμικά στοιχεία
κάθε εθνικής κοινότητας (γλώσσα, θρησκεία, έθιμα, τρόπος ζωής), αλλά και στον φόβο
αντιμετώπισης ρατσιστικού τύπου αντιδράσεων, στην περίπτωση που βρίσκονται οι
μετανάστες εκτός του «χώρου» τους.
Η μαζική ανεργία, που δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη, αποτέλεσε
ένα βασικό κοινωνικοπολιτικό επιχείρημα που στράφηκε κατά των μεταναστών
και εντάχθηκε στα πολιτικά προγράμματα ακροδεξιών πολιτικών κομμάτων, που
επιδιώκουν να ενσωματώσουν με τον τρόπο αυτό τον έρποντα ρατσισμό και την