Page 116 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_Γ' Λυκείου

116
άλλους. Πρέπει ν’ αναζητήσουμε τον άνθρωπο, όπου και να βρίσκεται. Όταν στον
δρόμο της Θήβας ο Οιδίπους συνάντησε τη Σφίγγα και αυτή του έθεσε το αίνιγμά
της, η απόκριση του ήταν: Ο άνθρωπος. Τούτη η απλή λέξη χάλασε το τέρας. Έχουμε
πολλά τέρατα να καταστρέψουμε. Ας συλλογιστούμε την απόκριση του Οιδίποδα.
1. Το κείμενο που διαβάσατε είναι ομιλία. Να προσδιορίσετε τα κοινά σημεία που έχει με το
δοκίμιο.
2. Ποιο είναι στο βάθος το θέμα που απασχολεί τον ποιητή; Είναι μόνον ελληνικό; Είναι
παγκόσμιο; Αν είναι παγκόσμιο, τότε γιατί ο ποιητής το αντικρίζει τόσο ελληνικά;
3. «Τούτη την ώρα... πρώτα από τον εαυτό μου». Να μετασχηματίσετε στην παράγραφο αυτή
τον λόγο από ευθύ σε πλάγιο και να δικαιολογήσετε την επιλογή του συγγραφέα.
4. Να προσδιορίσετε τους τρόπους και τα μέσα πειθούς που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας.
5. Γιατί, σύμφωνα με τον ομιλητή, η διαφορά ανάμεσα στη λογοτεχνία του παρόντος και σε αυτή
του παρελθόντος είναι μικρή; Πώς εξηγείτε εσείς ότι η αντίστοιχη διαφορά στις ανακαλύψεις
της επιστήμης είναι πολύ μεγάλη; Να απαντήσετε σε κείμενο 60-80 λέξεων.
6. Να εντοπίσετε στη δεύτερη παράγραφο του κειμένου («Ανήκω σε μια χώρα […] θα τον
τιμωρήσουν οι ερινύες») τις βασικές θέσεις του ομιλητή και τον τρόπο με τον οποίο
τις αποδεικνύει. Ποια κατηγορία συλλογισμού αξιοποιεί, όταν συνδέει τις ανθρώπινες
αντιδράσεις με τα φυσικά φαινόμενα;
7. Ποια έννοια συνδέει τη δεύτερη με την τρίτη παράγραφο του κειμένου; Ποιος είναι ο ρόλος
της στο κείμενο;
Ι Ι I . ΔΟΚΙΜΙΟ & ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
Τα είδη του δημοσιογραφικού λόγου είναι το άρθρο, η επιφυλλίδα και το χρονογράφημα.
Αφού ορίσουμε σύντομα τις έννοιες, θα επικεντρωθούμε στη σύγκριση του δοκιμίου με τα
παραπάνω είδη. Στις ομοιότητες δοκιμίου και δημοσιογραφικού λόγου, θα καταγράφαμε
τον κοινωνικό χαρακτήρα, το ευρύ κοινό ως αποδέκτη, τον έντονο προβληματισμό πομπού
και δέκτη, την θεματική ποικίλων ενδιαφερόντων και την αναφορική λειτουργία της γλώσσας