Page 79 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_A' Λυκείου

79
γ) Η φυσικότητα στον διάλογο
Η φυσικότητα (το να ηχεί, δηλαδή, ο διάλογος σαν πραγματικός) είναι μία από τις
κύριες αρετές του διαλόγου. Αυτό σημαίνει πως συχνά στα λογοτεχνικά κείμενα οι συγγραφείς
προσπαθούν -και το πετυχαίνουν σε ικανοποιητικό βαθμό- να διατηρήσουν, χρησιμοποιώντας
και αξιοποιώντας, πολλά από τα γνωρίσματα του προφορικού λόγου, όπως είναι:
• Οι σύντομες ή μισοτελειωμένες φράσεις, οι επαναλήψεις…
• Ταεξωγλωσσικάκαι παραγλωσσικάστοιχεία της ομιλίας, όπως είναι οι παύσεις, οι χειρονομίες,
οι εκφράσεις του προσώπου, οι κινήσεις, η ψυχική κατάσταση κ.ά.
• Ο τόνος της φωνής, ο οποίος συχνά αποδίδεται και με επίθετα και ρήματα, π.χ. «ρώτησε
απότομα…»
• Η απόδοση των χαρακτηριστικών των συνδιαλεγόμενων ηρώων, ανάλογα με την κοινωνική
προέλευση, καταγωγή, επαγγελματική ιδιότητα κ.λπ.
• Η χρήση του ατομικού ή τοπικού ιδιώματος. Η ιδιόλεκτος, δηλαδή η γλώσσα κάθε ατόμου,
η προσωπική του έκφραση, αναμφίβολα ζωντανεύει μπροστά μας τη σκηνή της συζήτησης.
Να διαβάσετε πάλι το απόσπασμα από τα «Χταποδάκια» τουΜ. Καραγάτση στην ενότητα
«Προφορικός και Γραπτός λόγος» (σσ. 60-61):
α) Να εντοπίσετε δύο παραδείγματα από το κείμενο που να τεκμηριώνουν (επιβεβαιώνουν):
– την ιδιόλεκτο του μαγαζάτορα,
– τη φυσικότητα του διαλόγου,
– το μορφωτικό επίπεδο του Παναγιωτάκη.
β) Να αφηγηθείτε το παραπάνω επεισόδιο σε έναν φίλο σας, εκφράζοντας, παράλληλα, τη
συμπάθειά σας προς το πρόσωπο του ήρωα.
Δραματοποίηση
Δραματοποίηση είναι η παρουσίαση με θεατρικό τρόπο ενός θέματος. Με τη δραματοποίηση
δημιουργείται ένας πλαστός/φανταστικός κόσμος μέσα στον οποίο οι συμμετέχοντες
αναλαμβάνουν έναν ρόλο, εκφράζονται ελεύθερα και καλούνται να βιώσουν και να ζωντανέψουν
μια κατάσταση, φαινόμενα από την καθημερινή ζωή τους, να δράσουν και να παραγάγουν λόγο
προφορικό ή ορισμένες φορές και γραπτό.