Page 81 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_A' Λυκείου

81
Ι Ι Ι . ΘΕΜΑΤΑ Γ Ι Α Σ Υ Ζ ΗΤΗ Σ Η ΚΑ Ι
Ε ΚΦΡΑ Σ Η - Ε ΚΘΕ Σ Η
• Προφορικός και γραπτός λόγος
Θα ακούσατε να λένε ή θα διαβάσατε ίσως ότι ο γραπτός λόγος:
• αποτελεί σταθμό στην ανάπτυξη του πολιτισμού – εξάλλου είναι γνωστό ότι διακρίνει την
ιστορική από την προϊστορική περίοδο του ανθρώπου·
• αποθηκεύει γνώσεις, βοηθάει την ανάπτυξη των επιστημών και των τεχνών και επιταχύνει
έτσι την εξέλιξη της ανθρώπινης κοινότητας·
• διέδωσε τη γνώση κατά την αρχαιότητα και περιόρισε τη δύναμη του ιερατείου που τότε τη
μονοπωλούσε (τη γνώση), αφού ήταν το μόνο που χρησιμοποιούσε ανάγνωση και γραφή·
• αποτυπώνοντας τους νόμους, τους κάνει γνωστούς σε όλους και συμβάλλει στον
εκδημοκρατισμό·
• υποχρεώνει σε αυστηρή και λογική χρήση της γλώσσας·
• κάνει το γλωσσικό μήνυμα ανεξάρτητο από τον δημιουργό του και το καθιστά αθάνατο.
Ποιες από τις παραπάνω ιδιότητες/λειτουργίες του γραπτού λόγου θεωρείτε
σημαντικότερες και γιατί; Να επιλέξετε μία από αυτές και να την αναπτύξετε.
• Αναλφαβητισμός
Με βάση τη βιβλιογραφία, οι αναλφάβητοι χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: α)
στους οργανικά αναλφάβητους και β) στους λειτουργικά αναλφάβητους. Η πρώτη κατηγορία
αναφέρεται σε άτομα που δεν φοίτησαν ποτέ σε σχολείο και συνεπώς δεν διδάχθηκαν ποτέ
γραφή και ανάγνωση. Κατά συνέπεια, ο οργανικός/γενικός/ολικός αναλφαβητισμός δηλώνει
την παντελή άγνοια γνώσης και γραφής. Ο λειτουργικός αναλφαβητισμός αναφέρεται σε
άτομα, τα οποία έχουν μεν φοιτήσει σε σχολείο και έχουν διδαχθεί γραφή και ανάγνωση, αλλά
δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις τους αυτές στην καθημερινή τους ζωή και να
λειτουργήσουν με αυτάρκεια μέσα στην κοινωνική ομάδα στην οποία είναι ενταγμένα. Η έννοια
αυτή, βέβαια, διαφοροποιείται ανάλογα με τις τεχνολογικές κυρίως και άλλες ανάγκες της
κοινωνίας. Γιαπαράδειγμα, σήμεραλειτουργικάαναλφάβητος κρίνεται αυτός οοποίος δενμπορεί
να ανταποκριθεί στις αιτήσεις του σύγχρονου κόσμου, π.χ. κριτική ανάγνωση της υπερπληθώρας