Page 113 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_A' Λυκείου

113
πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,
πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους.
Και περισσότερη τιμή τούς πρέπει
όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)
πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος,
κ’ οι Μήδοι επιτέλους θα διαβούνε.
[Κ. Π. Καβάφης, «Θερμοπύλες»]
Μία θεωρία της παιδαγωγικής επιστήμης αντιμετωπίζει τον δάσκαλο ως αγγειοπλάστη
που με τη διδασκαλία του πλάθει τον μαθητή, ενώ μία άλλη ως γεωργό που φροντίζει για
την ανάπτυξη του σπόρου σε δέντρο ή λουλούδι. Να αναπτύξετε αυτές τις αναλογίες σε δύο
αντίστοιχες παραγράφους. Στη συνέχεια, να εξηγήσετε ποια από τις αναλογίες προτιμάτε.
Η αναλογία μοιάζει με την παρομοίωση , την αλληγορία και την παραβολή.
• Σχέση αναλογίας και παρομοίωσης:
Η αναλογία (π.χ. Ο λόγος μπορεί να παρομοιαστεί μ’ ένα φύλλο χαρτιού… Η ανάπτυξη του
ανθρώπου μοιάζει με την ανάπτυξη του φυτού….) και η παρομοίωση (π.χ. Ήταν οπλισμένος σαν
αστακός. Το πεπόνι είναι γλυκό σαν μέλι. Ο γενναίος είναι όπως το λιοντάρι) είναι σχήματα λόγου
με κοινό σημείο τους τον παραλληλισμό που γίνεται ανάμεσα σε μέρη (πρόσωπα, πράγματα,
ζώα, έννοιες, ιδέες), προκειμένου να γίνουν φανερά τα στοιχεία της ομοιότητάς τους.
Οι μεταξύ τους διαφορές είναι οι εξής:
– Η παρομοίωση χρησιμοποιεί διάφορα μόρια (π.χ. σαν, καθώς, όπως, ως, λες και, σάμπως),
έχει έκταση συνήθως μία πρόταση και έχει στόχο να προκαλέσει εντύπωση, χωρίς ιδιαίτερες
προεκτάσεις.
– Αντίθετα, στην αναλογία δεν γίνεται χρήση των παραπάνω μορίων, ο παραλληλισμός
των επιμέρους χαρακτηριστικών των δύο μερών που συγκρίνονται είναι συνεχής και έχει
σκοπό να κάνει το ένα από αυτά πιο κατανοητό και αισθητό, ιδιαίτερα στην περίπτωση των
αφηρημένων εννοιών.