Page 104 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_A' Λυκείου

104
Παρατηρώντας, όμως, την φωτογραφία αυτή που έβγαλε ο Παύλος Νιρβάνας
καταλήγω σε ένα συμπέρασμα ότι η στάση τού Παπαδιαμάντη, εκτός τού ότι ομοιάζει
με στάση ζωντανού νεκρού, συγχρόνως είναι στάση που λαμβάνουν μοναχοί-
ησυχαστές κατά την διάρκεια της προσευχής τους. Το σταύρωμα των χεριών, η
ελαφρά κλίση της κεφαλής, και μάλιστα προς το μέρος της καρδιάς, το χαμήλωμα
των ματιών παρουσιάζει την ησυχαστική στάση που λαμβάνουν οι μοναχοί, όπως το
περιγράφουν διάφοροι διδάσκαλοι της ησυχαστικής ζωής και της νοεράς προσευχής.
Δεν γνωρίζω, βέβαια, αν ο Παπαδιαμάντης ασχολείτο με αυτό το έργο, όμως είχε το
ύφος και το ήθος των μοναχών που είχε γνωρίσει στο Άγιον Όρος. Η φωτογραφία
αυτή φανερώνει την εσωτερική του ζωή και την προσωπικότητά του. Το σημαντικό
είναι ότι στην ίδια περίπου στάση (μόνον το κεφάλι του είναι λίγο σηκωμένο) ήταν
όταν φωτογραφήθηκε με τον Ναυπάκτιο Λογοτέχνη Γιάννη Βλαχογιάννη (1908). Ενώ
ο Βλαχογιάννης είναι όρθιος και κοιτά στον φακό, ο Παπαδιαμάντης είναι καθιστός
με τα χέρια σταυρωμένα και κοιτά προς τα αριστερά του. Τελικά, αυτό που βλέπει
κανείς στο ύφος, το ήθος και το έργο τού Παπαδιαμάντη είναι το αγιορείτικο και
προσευχητικό ύφος, η στάση προσευχής και η ταπείνωσή του.
[π. Ιερόθεος Βλάχος, «Μια μοναδική φωτογραφία του Παπαδιαμάντη»]
Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
στη Δεξαμενή το 1906
(φωτογραφία του Παύλου Νιρβάνα)