Page 110 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ_A' Λυκείου

110
Ι Ι Ι . ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ
Ανάπτυξη μιας παραγράφου με αναλογία
Πολλές φορές, προκειμένου να κάνουμε περισσότερο κατανοητή μια θέση, μια άποψη, μια
έννοια, μια κατάσταση ή να επεξηγήσουμε καλύτερα τη σύσταση και τα στοιχεία ή τη λειτουργία
του αντικειμένου που περιγράφουμε, δίνουμε παραδείγματα που είναι γνωστά και οικεία
στον αναγνώστη/δέκτη. Προβάλλουμε, δηλαδή, μια λανθάνουσα (κρυμμένη και έμμεση)
ομοιότητα ανάμεσα σε δύο αντικείμενα, τα οποία φαινομενικά και με μια πρώτη ματιά δείχνουν
διαφορετικά και ανόμοια. Η μέθοδος αυτή είναι γνωστή με τον όρο «αναλογία» . Στην αναλογία
υπάρχουν δύο μέρη: το ένα είναι το περιγραφόμενο αντικείμενο ή η ιδέα/άποψη που θέλουμε
να παρουσιάσουμε και το άλλο είναι το αντικείμενο ή η ιδέα/άποψη που παρουσιάζει αναλογίες/
ομοιότητες προς αυτό. Η αναλογία μπορεί άλλοτε να είναι φανερή και άλλοτε να είναι εύρημα
και έμπνευση του συγγραφέα, προκειμένου να παρουσιάσει με μεγαλύτερη σαφήνεια και
καθαρότητα τη σκέψη του.
Χρήσιμη πληροφορία: Η ανάπτυξη της παραγράφου με αναλογία δεν είναι τίποτε άλλο από
τον αναλογικό συλλογισμό. Η διαφορά βρίσκεται στη διατύπωση της ερώτησης. Στην πρώτη
περίπτωση ρωτάμε για τον τρόπο ανάπτυξης της παραγράφου, ενώ στη δεύτερη περίπτωση για
τη συλλογιστική πορεία της παραγράφου.
Δομή της παραγράφου με αναλογία
• Θεματική περίοδος: Ορίζονται τα μέρη/σκέλη της αναλογίας (με μεταφορά ή παρομοίωση).
• Λεπτομέρειες/Σχόλια: Προτάσσεται το μέρος της αναλογίας που είναι απλό, οικείο, γνωστό
και κατανοητό συνήθως από την εμπειρία μας. Ακολουθεί το μέρος της αναλογίας που είναι
άγνωστο, δύσκολο να κατανοηθεί και το οποίο θέλουμε να διασαφηνίσουμε.
• Κατακλείδα : Εντοπίζονται τα κοινά στοιχεία που συνδέουν τα δύο μέρη της αναλογίας. Δεν
είναι απαραίτητη η ύπαρξη της κατακλείδας.
Σημάδια αναγνώρισης: όπως… έτσι, τόσο… όσο, ανάλογος, αναλογία, αναλογικά, κατ’ αναλογία,
όμοια ή παρόμοια, παρομοιάζω, παραλληλίζω, παραβάλλω.