123
στις οποίες, όμως, τα γεγονότα προβάλλονται με διαφορετικό τρόπο, ανάλογα με τον
επιδιωκόμενο σκοπό. Το ίδιο συμβαίνει και με τη γλωσσική ποικιλία, που είναι και αυτή ανάλογη
τόσο με τον αφηγητή όσο και με τον αποδέκτη της αφήγησης.
Χρήσιμη πληροφορία:
Στις αφηγήσεις που καλύπτουν καθημερινές ανάγκες, και μάλιστα σ’
αυτές που έχουν έναν επίσημο χαρακτήρα, όπως είναι π.χ. η κατάθεση μάρτυρα, η υπηρεσιακή
αναφορά κ.λπ., ο συντάκτης κάνει συνήθως μία σύντομη και όσο γίνεται πιο αντικειμενική
παρουσίαση των γεγονότων σε χρονολογική σειρά, αποφεύγοντας να εκφράσει τα προσωπικά
του αισθήματα.
Τα παρακάτω αποσπάσματα έχουν περίπου το ίδιο περιεχόμενο, αλλά αποτελούν
διαφορετικές αφηγηματικές πράξεις, εφόσον ανήκουν σε διαφορετικούς κειμενικούς τύπους.
Αφού τα διαβάσετε, να απαντήσετε στις εξής ερωτήσεις: α) Ποιες πληροφορίες είναι κοινές και
στα τρία κείμενα; β) Ποιες πληροφορίες είναι μοναδικές σε κάθε κείμενο; Πώς ερμηνεύετε την
επιλογή αυτών των πληροφοριών, σύμφωνα με την αντίστοιχη αφηγηματική πράξη, δηλαδή τον
αφηγητή, τον τύποτουκειμένουκαι τονεπιδιωκόμενοσκοπότου; (Ναλάβετευπόψηότι τακείμενα
στο «Χρονικό του Εικοστού Αιώνα» είναι γραμμένα σαν να ήταν άρθρα εφημερίδων, σύγχρονα
με την εποχή των γεγονότων). γ) Ποιο από τα αποσπάσματα έχει τη λιγότερη συναισθηματική
φόρτιση και πιο την περισσότερη και γιατί;
Α. Περάσαμε κάβους πολλούς, πολλά νησιά, τη θάλασσα / που φέρνει την άλλη
θάλασσα, γλάρους και φώκιες. / Δυστυχισμένες γυναίκες, κάποτε με ολολυγμούς
κλαίγανε τα χαμένα τους παιδιά / κι άλλες αγριεμένες γύρευαν το Μεγαλέξαντρο
/ και δόξες βυθισμένες στα βάθη της Ασίας. / Αράξαμε σ' ακρογιαλιές γεμάτες
αρώματα νυχτερινά, / με κελαηδίσματα πουλιών, νερά που αφήνανε στα χέρια / τη
μνήμη μιας μεγάλης ευτυχίας.
[Γ. Σεφέρης, «Περάσαμε κάβους πολλούς»,
Κ.Ν.Λ. Β’ Γυμνασίου
, Ο.Ε.Δ.Β., Αθήνα 1995, σ. 159]
Β. ...Ταυτόχρονα άρχισαν να φτάνουν στα νησιά του Αιγαίου, στον Πειραιά και σε
άλλες πόλεις της χώρας, κατά χιλιάδες, οι πρόσφυγες της Μικράς Ασίας. Ένας
ξεριζωμένος ελληνισμός θρηνεί! Χωρίς καμιά βοήθεια, χωρίς τρόφιμα, φάρμακα,
ενδύματα, υποδήματα, στοιβάζονται στις ακτές της Μητέρας Πατρίδας - με τον
πόνο να μεγαλώνει από το άδηλο μέλλον, τον πόνο που η ανάμνηση των προηγουμένων
ημερών τον κάνει αβάσταχτο.
[Η. Παπαγεωργόπουλος (εκδόσεις),
Το χρονικό του εικοστού αιώνα
, εκδ. Τέσσερα ‘Έψιλον, Αθήνα χ.χ., σ. 361]
1...,113,114,115,116,117,118,119,120,121,122 124,125,126,127,128,129,130,131,132,133,...192