Page 59 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ 9

59
Κώστας Κρυστάλης
(1868 - 1894)
Ο Κώστας Κρυστάλλης γεννήθηκε στο Συρράκο της Ηπείρου, γιος ενός
πλούσιουεμπόρου, του ΔημητρίουΚρυστάλληκαι της ΓιαννούλαςΨαλίδα.
Στο Συρράκο έμαθε τα πρώτα γράμματα. Η μητέρα του πέθανε, όταν ήταν
μικρός και ο πατέρας του ξαναπαντρεύτηκε. Με την εγκατάσταση της
οικογένειας στα Γιάννενα έκανε τις σπουδές του στη Ζωσιμαία Σχολή. Το
1887 τύπωσε την πρώτη ποιητική συλλογή του με τίτλο « Αι σκιαί του
Άδου». Το επαναστατικό πατριωτικό περιεχόμενο αυτής της συλλογής
έθεσε σε κίνδυνο τη ζωή του ποιητή. Οι Τούρκοι ενοχλημένοι τον
αναζητούν στη Ζωσιμαία Σχολή και γι’ αυτό δραπετεύει, για να γλιτώσει
πηγαίνοντας στην Άρτα και στη συνέχεια στην Αθήνα. Το στρατοδικείο
των Τούρκων τον καταδίκασε ερήμην του σε εικοσιπεντάχρονη εξορία.
Στην Αθήνα εργάστηκε αρχικά ως τυπογράφος για δυο χρόνια, Συνέχισε να
γράφει και να δημοσιεύει ποιήματα και αφηγήματα σε διάφορα έντυπα
της εποχής και έπειτα προσλήφθηκε ως γραμματέας και δημοσιογράφος
στο περιοδικό Εβδομάς. Υπήρξε συνεργάτης στην εφημερίδα Φωνή της
Ηπείρου (1892 – 1894).
Ο Κρυστάλλης αρρώστησε από φυματίωση κι έφυγε για την Κέρκυρα
και κατόπιν για την Άρτα στο σπίτι της αδερφής του, όπου πέθανε στις
22 Απριλίου 1894 σε ηλικία είκοσι έξι μόλις ετών. Με τα Αγροτικά του
1890 πέρασε στον κύκλο της Νέας Αθηναϊκής Σχολής, και στράφηκε
προς τη δημοτική γλώσσα και το δημοτικό τραγούδι. Στην πεζογραφία,
ο Κρυστάλλης εμφανίζει επιρροές από τις λαϊκές παραδόσεις. Έγραψε
αρχικά στην καθαρεύουσα, στράφηκε, όμως γρήγορα προς τη δημοτική,
στη χρήση της οποίας συγκαταλέγεται στους πρωτοπόρους του
Δημοτικισμού.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Στις πρώτες πέντε στροφές του ποιήματος, ο ποιητής δίνει μία μεταφορά της
ασυγκράτητης ανάγκης για ελευθερία από τη μία μεριά και την απειλή για σκλαβιά
και πόλεμο από την άλλη.
• Ποια σχήματα λόγου συναντάτε σε αυτή την δημιουργική έκφραση και
τι πετυχαίνει με αυτά ο ποιητής, στην προσπάθειά του να μιλήσει για την
αγωνιστικότητα και της ανεξάρτητη φύση της Χειμάρρας;
• Περιγράψτε, αφού εντοπίσετε τις εικόνες του ποιήματος, πώς δημιουργείται η
αντίθεση.
• Αποδώστε σε ζωγραφιά κάθε μεταφορά του ποιήματος στην κυριολεκτική της και
τη μεταφορική της σημασία.
• Βρείτε στον χάρτη της Αλβανίας τις περιοχές, στις οποίες αναφέρεται το ποίημα.
• Σε ποιαν εποχή και σε ποιον πόλεμο αναφέρεται το ποίημα;
Αναζητήστε τις πηγές και συζητήστε στην τάξη.