Page 30 - Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ 9

30
Τι δεν πρέπει να έχει ένα κείμενο που γράφετε,
για να είναι μια σωστή περίληψη:
Λεπτομέρειες, παραδείγματα, αφηγήσεις, επεξηγήσεις, παρενθετικές φράσεις, γνωμικά,
αποφθέγματα, παροιμίες, απαριθμήσεις, στατιστικά ή ερευνητικά στοιχεία, αναφορές του
συγγραφέα σε λόγια άλλων, ερωτήσεις, παραθέματα ή αυτούσιες φράσεις του κειμένου,
δικά σας σχόλια ή οποιαδήποτε προσθήκη, μεταφορές, παρομοιώσεις. Σε κάθε περίπτωση
κρατήστε την περίληψή σας μακριά από πολλές λεπτομέρειες.
Κλειδί για την επιτυχημένη περίληψη είναι οι λεγόμενες διαρθρωτικές λέξεις, εκφράζοντας:
• το αίτιο – αποτέλεσμα: επειδή, διότι, έτσι, γι’ αυτόν τον λόγο
• η αντίθεση – εναντίωση: αλλά, όμως, ωστόσο, από την άλλη πλευρά
• η χρονική σχέση: ύστερα, προηγουμένως, εν τω μεταξύ
• ένας όρος, προϋπόθεση: αν, εκτός αν, σε περίπτωση που, εφόσον
• η επεξήγηση: με άλλα λόγια, δηλαδή, για να γίνω σαφέστερος, για να το διευκρινίσουμε…
• η έμφαση: είναι αξιοσημείωτο ότι, θα ήθελα να τονίσω, να επιστήσω την προσοχή στο
γεγονός ότι
• η απαρίθμηση επιχειρημάτων, η εισαγωγή μιας καινούριας ιδέας: πρώτο…
δεύτερο…, καταρχάς, τελικά, άλλο επιχείρημα…, στη συνέχεια…
• ένασυμπέρασμα, συγκεφαλαίωση: για νασυνοψίσουμε, συγκεφαλαιώνοντας, κλείνοντας
τη συζήτησή μας… επιλογικά, συμπερασματικά θα λέγαμε ότι…, ολοκληρώνοντας τη μελέτη
του θέματός μας…
Επιδιώκουμε:
1. Την αντικειμενική και σωστή απόδοση του περιεχομένου με διάφορες τεχνικές πύκνωσης
(γενίκευση, αναδιατύπωση, υπερώνυμα κ.λπ.), χωρίς να μιμούμαστε τη γραφή, το ύφος του
συγγραφέα και χρησιμοποιώντας δικές μας λέξεις, συνώνυμες συχνά κάποιων λέξεων του
κειμένου.
2. Οι περιλήψεις να έχουν ύφος πληροφόρησης.
3. Να υπάρχει άρτια δόμηση: νοηματική ενότητα, αλληλουχία νοημάτων, συνοχή.
4. Την επιλογή της σαφέστερης και αισθητικά τελειότερης σύνταξης, (ενεργητικής ή
παθητικής).
Όταν γράφουμε μία περίληψη, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για το κείμενο ή τη γραφή
του συγγραφέα τα ακόλουθα ρήματα, ανάλογα με τη θεώρησή μας:
- Αναφορικά: ονομάζει, διατυπώνει τη γνώμη, δηλώνει, περιγράφει, εισηγείται,
ανακοινώνει, αναφέρει, μνημονεύει, παραθέτει αυτολεξεί (ένα άλλο κείμενο), σχολιάζει,
ερμηνεύει, συζητά (ένα άλλο κείμενο), παρατηρεί, διαπιστώνει, ορίζει, προσδιορίζει,
καθορίζει, αποσαφηνίζει, διευκρινίζει, επεξηγεί, εξηγεί, αιτιολογεί, διαιρεί, αποκαλεί,
συγκρίνει, απορεί, αντιπαραθέτει, αντιπαραβάλλει, επιχειρηματολογεί (υπέρ ή κατά),
υπερασπίζεται, υποστηρίζει, υπεραμύνεται, συνηγορεί, συμφωνεί με, ταυτίζεται με,
δικαιολογεί, απορρίπτει, αντικρούει, αντιτείνει, αντιπροτείνει, στηρίζει (την άποψή του),
αποδεικνύει, αναρωτιέται, δείχνει, κρίνει, αξιολογεί, ανασκευάζει, αποτιμά, συστήνει,
διαβεβαιώνει, βεβαιώνει προτείνει, ισχυρίζεται, αποφαίνεται, υπερασπίζεται την άποψη,