182
προεκτείνεται μέσα στο χρόνο και το χώρο. Η εξυπνάδα και η ευαισθησία των χεριών
είναι μια επιστροφή στην εξαίσια παιδική αφέλεια και συγχρόνως στους πρώτους
κανόνες της εμπειρίας. Το χέρι ανακαλύπτει και μετά το χέρι αξιολογεί. Αυτή η
φυσική ανάγκη του αγγίγματος είναι βαθιά απαραίτητη για το χειροτέχνη. Ρομαντική
φιλολογία; Πρόκειται για μια βασική φυσική και πνευματική ανάγκη, πού κανένας
πολιτισμός δε θα μπορέσει να μας χωρίσει και να μας εξαπατήσει.
Το χειροτεχνικό επάγγελμα, είτε είναι ο τροχός του κεραμίστα, είτε ο αργαλειός
δεν είναι παρά ένα καταφύγιο, ένας σταθμός. Ο άνθρωπος είναι το αντικείμενο και
μεταξύ των δύο βρίσκεται το επάγγελμα ή το εργαλείο. Η μεγάλη δύναμη αυτών
των δημιουργικών επαγγελμάτων είναι ότι πραγματοποιούν αυτή την αρμονική
συνάντηση του ανθρώπου, του εργαλείου, της ύλης και της φόρμας. Μεταξύ των
διαφόρων στοιχείων υπάρχουν δράσεις και αντιδράσεις. Κανένα από αυτά δεν μπορεί
να θεωρηθεί χωριστά.
Η εργασία των χεριών είναι ακόμα πηγή ισορροπίας, ισορροπία της συνάντησης
ανθρώπου και ύλης με τη βοήθεια μιας τεχνικής. Μερικές φορές υπάρχει κάποια
ανισορροπία και μια νευρωτική αντιμετώπιση στην επιλογή του χειροτεχνικού
προορισμού. Η χειροτεχνική εργασία επιτρέπει στο χειροτέχνη να κυριαρχήσει στις
δυσκολίες του, τα άγχη και τα προβλήματα. Αυτή η ολοκληρωμένη έκφραση του
εαυτού του του δίνει, αν είναι ειλικρινής, μια μόνιμη ανανέωση του εαυτού του.
Βρίσκει μέσα στη μοναχική του εργασία την περισυλλογή, την ευχαρίστηση, έναν
τρόπο ζωής και μια αποζητημένη ισορροπία.
Η χειροτεχνική εργασία ήταν πάντα ένας τρόπος γνώσης και συγχρόνως μια παλιά
μέθοδος ψυχολογικής υγείας. Το άτομο απελευθερώνεται, όπως ένα σύνολο με το
χορό. Εκπαιδεύεται, συνδέεται και απομονώνεται. Κατευνάζει και διεγείρει. Με μια
λέξη, ισορροπεί όλες τις αντίθετες δυνάμεις, την ανάγκη για την απομόνωση και την
ανάγκη για την κοινωνία. Η χειροτεχνία ξαναζωντανεύει τη φυσική αρχιτεκτονική
του ανθρώπου.
Πρέπει, βέβαια, να ορίσουμε πως αυτή η χειροτεχνική έκφραση και ολοκληρωμένη
σχέση, που χρησιμοποιεί το πνεύμα, το σώμα, τα χέρια, αισθήματα και συγκινήσεις, δεν
είναι απαραίτητα και αποκλειστικά δεμένη με μια εργασία των χεριών. Ο χειροτέχνης
μπορεί πολύ καλά να χρησιμοποιήσει τελειοποιημένα εργαλεία, ακόμα και μηχανές,
χωρίς να χάσει τα βαθιά χαρίσματα και την ποιότητα του χειροτέχνη.
Η χειροτεχνία θα εξαφανιστεί, όταν το αντικείμενο κατασκευάζεται ολόκληρο από
μια μηχανή, χωρίς την άμεση μεσολάβηση του ανθρώπου και των χεριών. Είναι αυτή
η μεσολάβηση του ανθρώπου που κάθε φορά δίνει τη μοναδικότητα στο αντικείμενο,
I...,172,173,174,175,176,177,178,179,180,181 183,184,185,186,187,188,189,190,191,192,...216